Van de koningsstad Marrakech via de kust naar Casabalanca ...
Nadat we al een aantal keren in Marrakech waren geweest, vonden we het tijd worden om wat meer van Marokko te gaan bekijken. Voor het eerst van ons leven middels een georganiseerde groepsrondreis … Een 11 daagse rondreis, die begint in de koningsstad Marrakech en ons langs de kust eerst naar de hoofdstad Casablanca brengt.
Na een vlucht van ca 3,5 uur komen we begin van de avond op de luchthaven van Marrakech aan, waar we worden opgewacht door onze gids Khalid. Als het gezelschap compleet is, worden we naar ons hotel gebracht, waar we bijna meteen aan het diner kunnen aanschuiven. Enigszins gaar van de reis, besluiten we na het eten meteen onze kamer op te zoeken.
Onze eerste ochtend vertrekken we na het ontbijt voor een dag Marrakech, ook wel de 'parel van het zuiden' genoemd. De temperatuur is aangenaam, ondanks dat de zon zich nog niet laat zien.
Menara tuinen
De eerste stop is bij de Menara tuinen, waar we een boomgaard met volgens zeggen 8800 olijfbomen en een enorm waterbassin aantreffen.
Er gaan verhalen dat de sultans hier hun vrouwelijke gasten verleidden. Misschien komt het door het weer dat nog wat grauwig is, maar we kunnen ons er niet veel bij voorstellen. Na een tijdje rond gelopen te hebben, vervolgen we onze weg richting de medina.
Koutoubia Moskee
Binnen de muren van de medina bevindt zich, vlak naast het bekende Djemaa el Fna plein, de Koutoubia Moskee met de hoogste minaret van Marrakech.
Als we aan komen lopen zien we uit de verte al de 70 meter hoge minaret, die wordt beschouwd als hèt symbool van Marrakech.
Saadische graven
Vervolgens staan de Saadische graven op het programma. Al in 1557 werden hier de eerste telgen van de Saadi dynastie begraven. Op de begraafplaats zijn graven van prinsen, echtgenotes en concubines, kinderen en hoge dienaren.
De muren zijn voorzien van prachtig mozaïek en gebeeldhouwd marmer wat er als fijn kantwerk uit ziet. Omdat we vroeg zijn, is het hier nog heerlijk rustig en kunnen we ongestoord rondkijken!
El Bahia Paleis
Het programma leidt ons verder naar het El Bahia Paleis dat gebouwd is in de 19e eeuw. Het paleis heeft prachtige patio’s met fonteinen, sinaasappelbomen en mozaïeken. Het paleis schijnt 160 kamers, patio’s en riads te hebben en is volledig op de begane grond gebouwd. Dit omdat de toenmalige grootvizier Bou Ahmed erg dik was en geen trappen kon lopen.
Hij bouwde het voor zijn 4 vrouwen, zijn 24 concubines en zijn vele kinderen. De gebouwen, die bijna allemaal intact zijn, geven een goede indruk van de rijkdom en de weelde waarin de grootvizier leefde. Er is tijd te kort om alles te bekijken, maar we doen een aardige indruk op.
Na al deze bezienswaardigheden, worden we voor de lunch weer even naar ons hotel gebracht.
Souks
In de middag maken we, met onze gids Khalid voorop, een uitgebreide wandeling door de verschillende souks, waar we als altijd onze ogen uitkijken.
We lopen door een wirwar van straatjes, steegjes en marktpleintjes, waar allerlei winkels en werkplaatsen te vinden zijn. We zijn hier al tijdens eerdere vakanties geweest, maar blijven het leuk vinden.
Djemaa El Fna plein
Inmiddels begint de dag al te vorderen en lopen we richting het bekende Djemaa El Fna plein. Het plein stroomt in de namiddag vol met acrobaten, slangenbezweerders, kruidendokters en Gnaoua muzikanten. Deze laatste zijn rondwervelende zwarte dansers in witte of rode gewaden die begeleid worden door het ritme van zware trommels.
We krijgen een uur de tijd om allemaal op eigen gelegenheid wat rond te kijken. Na wat gesnoven te hebben van de bijzondere sfeer op het plein, zoeken we een van de hoger gelegen terrassen op om een kopje muntthee te drinken. Voor onze ogen zien we het plein veranderen en zich klaar maken voor de avondvoorstelling. Langzaam kleuren ook de gebouwen oranje voordat de zon echt ondergaat.
Als het donker is, brengt de bus ons naar het hotel, waar we even de tijd hebben om bij te komen en ons op te frissen. Vervolgens weer in de bus richting medina voor een folkloristisch diner, waar we onze eerste tajine voorgeschoteld krijgen.
Tijdens het diner treden er ook een paar buikdanseressen op zodat we gelijk helemaal in Marokkaanse sferen zijn. Na het diner worden we terug gebracht naar ons hotel, waar iedereen direct zijn bed opzoekt. Tenslotte heeft Khalid ons inmiddels verteld dat we de volgende ochtend om 5.30 uur gewekt zullen worden …
Arganolie
Na het ontbijt vertrekken we de volgende ochtend om half 7 richting Essaouira, het voormalige Maogadir dat aan de Atlantische kust ligt. Onderweg stoppen we bij een vrouwen coöperatie waar berbervrouwen argannoten tot olie verwerken. We krijgen een uitgebreide uitleg en kunnen de vrouwen aan het werk zien.
Een en ander gebeurt nog steeds op dezelfde manier als dat al eeuwen geleden gebeurde. Met een steen in de hand worden de keiharde noten gekraakt op een steen op de grond. Vervolgens worden de zaden geperst en wordt de olie verwerkt in diverse medische en cosmetische producten.
Tegenwoordig zijn er veel van deze, door de overheid gesteunde, vrouwen coöperaties waar vrouwen betrokken worden bij zowel de productie als de export van de Arganolie. Het mooie hiervan is dat de positie van deze vrouwen, doordat ze ook zelf inkomen krijgen, aanzienlijk verbetert. Nadat sommige van ons nog wat van de argan producten gekocht hebben, vervolgen we onze weg naar Essaouira.
Essaouira
De zon is inmiddels tevoorschijn gekomen als we rond het middaguur in Essaouira arriveren en de benen weer even kunnen strekken.
Gezamenlijk maken we een wandeling. Het blijkt een sfeervol plaatsje te zijn met stadsmuren, een winkelstraat en daarachter een gezellige oude medina.
Essaouira is bekend om de bewerking van thyahout. Deze boomsoort vindt men alleen terug in de regio van Essaouira en daarom zijn voorwerpen van dit hout hier een stuk goedkoper dan elders in Marokko.
Het valt ons op dat de winkeliers hier een stuk relaxter zijn dan in bijvoorbeeld Marrakech en er ook niet zoveel onderhandeld hoeft te worden.
We krijgen nog even 20 minuutjes voor onszelf en zien (en horen!) toevallig een sporthal waar veel lawaai uit komt. Even kijken dus! Er blijkt een basketbalwedstrijd aan de gang te zijn tussen twee damesteams. Het is een grappig gezicht; sommige meisjes met en sommige zonder hoofddoek, sommige met lange en sommige met korte mouwen en de tribune barstensvol luid aanmoedigende jongens.
Gezamenlijk bekijken we nog het zeebastion met de prachtige bronzen kanonnen (Squala du port) en lopen we langs de vissershaven met blauw gekleurde houten vissersbootjes naar visrestaurant Le Coquillage.
Het restaurant is gelegen aan de haven en we krijgen dan ook grote schalen met diverse soorten overheerlijke verse vis er op. Het een nog lekkerder dan het andere, alle schalen gaan dus leeg retour!
Safi
Na de lunch kunnen we in de bus een beetje uitbuiken als we langs de kustweg richting Safi rijden. Safi is de eerste industriële haven van Marokko, heeft een mooie Portugese citadel en staat bekend vanwege zijn keramiek en de verwerking van sardines. We komen hier aan het eind van de dag aan en maken nog even ‘in een stoet’ een wandeling door de kleine souk. Omdat het hier een stuk minder toeristisch is dan in Marrakech en Essaouira, hebben we enigszins het gevoel dat WIJ de bezienswaardigheid zijn.
We doen hier maar een korte indruk op en gaan vervolgens naar ons hotel. We hebben nog een uurtje om even bij te komen, alvorens we aan het diner gaan, dat o.a. bestaat uit diverse soorten tajines. Na het diner vertrekt iedereen moe van de lange dag naar zijn kamer.
Zoutwinning
Na het ontbijt vertrekken we de volgende ochtend rond 7 uur richting Casablanca. We volgen een mooie route langs de kust en maken rond half 11 onze eerste stop bij een zoutwinning.
We kunnen hier even lekker de benen strekken, maar kunnen niet te lang rondkijken, omdat we deze dag een lange rit moeten maken. Onderweg hebben we dan ook de tijd om Khalid uitgebreid te ‘ondervragen’ over de diverse Marokkaanse gewoontes. Uiteraard zijn we flink nieuwsgierig en we stellen dan ook van die typisch Nederlandse vragen als: Hoe heeft hij zijn vrouw leren kennen, past een man ook op zijn kinderen, helpt die ook in het huishouden etc. Ondanks de lange rit, vliegt de tijd zo aardig voorbij.
El Jadida
Na nog een koffiestop, arriveren we om ca 12.15 uur in El Jadida, een havenstad aan de Atlantische kust. De stad is om een oud Portugees fort heen gebouwd.
In 2004 werd het historische centrum van de stad door UNESCO tot werelderfgoed verklaard. We maken een wandeling door het rustig aandoende plaatsje en bezoeken een cisterne, een ondergronds waterbassin.
Als ik wat Marokkaanse jongens zie voetballen, kan ik het uiteraard niet laten om even een balletje mee te trappen.
Casablanca
Onderweg wordt er uiteraard nog geluncht en dan arriveren we rond half 5 in Casablanca.
We stoppen bij de Hassan II Moskee, de op één na grootste moskee ter wereld, na de Masjid Al-Haram in Mekka. De moskee, die gebouwd is in opdracht van natuurlijk Koning Hassan II, de vorige koning van Marokko, ligt pal aan de kust en biedt een geweldig uitzicht over de Atlantische Oceaan.
Naast de 25.000 mensen die binnen een plek kunnen vinden op een gigantische glazen vloer is er buiten nog plaats voor 85.000 biddende mensen.
De immens grote moskee, waar 35.000 mensen 7 jaar dag en nacht aan gewerkt hebben, is deels boven de zee gebouwd en is ontworpen om bestand te zijn tegen aardbevingen. De deuren zijn elektrisch aangestuurd en het complex heeft een uitschuifbaar dak.
De minaret is de hoogste minaret met een hoogte van 210 meter. We krijgen een half uur om op eigen gelegenheid het complex met zijn vele mozaïeken en houtsnijwerk te verkennen. Daarna maken we een stadrondrit met een stop op de Place Mohammed V, waar we wat foto’s maken.
Vervolgens gaan we richting ons hotel. Het inmiddels gebruikelijke ritueel volgt. Inchecken, formulieren invullen, uurtje naar de kamer, dineren en naar bed.
Tot slot
Ons eerste deel van de reis zit er op, maar er staat ons nog veel meer te wachten! De volgende paar dagen zullen we weer een heel ander deel van Marokko gaan ontdekken: de koningssteden!
Benieuwd naar de rest van de reis? Klik dan hier …
Geschreven door: Peter van Limburg